Ngoại hối và ngoại tệ là hai thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực tài chính, nhưng không ít người vẫn nhầm lẫn hoặc sử dụng chúng thay thế cho nhau. Trên thực tế, đây là hai khái niệm hoàn toàn khác biệt cả về nội hàm lẫn phạm vi sử dụng. Vậy đâu là điểm khác nhau giữa ngoại hối và ngoại tệ? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn phân biệt một cách chính xác và dễ hiểu nhất để tránh nhầm lẫn khi tham gia vào các hoạt động liên quan đến tài chính quốc tế.
Khái niệm ngoại hối và ngoại tệ là gì?
Ngoại hối và ngoại tệ là hai khái niệm thường gặp khi giao dịch tài chính
Ngoại tệ là gì?
Ngoại tệ là khái niệm dùng để chỉ đồng tiền của một quốc gia khác, không phải đơn vị tiền tệ chính thức của quốc gia đang xét. Tại Việt Nam, các loại tiền như USD (đô la Mỹ), EUR (euro) hay JPY (yên Nhật) được xem là ngoại tệ.
Ngoại tệ đóng vai trò thiết yếu trong nhiều hoạt động kinh tế và tài chính quốc tế, cụ thể:
- Giao thương quốc tế: Giúp các doanh nghiệp thực hiện thanh toán trong các hợp đồng mua bán hàng hóa và dịch vụ với đối tác nước ngoài.
- Đầu tư quốc tế: Là công cụ để nhà đầu tư cá nhân và doanh nghiệp tiếp cận thị trường toàn cầu.
- Dự trữ quốc gia: Các ngân hàng trung ương thường nắm giữ lượng lớn ngoại tệ mạnh để phục vụ việc điều hành chính sách tiền tệ và bình ổn tỷ giá.
Ngoài ra, ngoại tệ còn được sử dụng trong đời sống hàng ngày như thanh toán quốc tế, du lịch, du học và các giao dịch trực tuyến trên thị trường ngoại hối.
Ngoại hối là gì?
Ngoại hối (foreign exchange) là một khái niệm rộng hơn, dùng để chỉ toàn bộ các tài sản có giá trị quy đổi quốc tế, được sử dụng trong thanh toán và trao đổi giữa các quốc gia, ngoại hối bao gồm:
- Ngoại tệ: Những đồng tiền quốc gia khác được sử dụng cho các mục đích thương mại và tài chính, ví dụ như USD, EUR, JPY,…
- Chứng từ có giá trị bằng ngoại tệ: Bao gồm trái phiếu, cổ phiếu hoặc các giấy tờ có giá do nước ngoài phát hành.
- Vàng: Cụ thể là vàng quốc tế hoặc vàng thuộc kho dự trữ ngoại hối quốc gia.
- Công cụ thanh toán quốc tế: Chẳng hạn như tín dụng thư, séc, hối phiếu và các khoản vay quốc tế.
- Đồng tiền quốc gia có vai trò toàn cầu: Ví dụ như USD, dù là đơn vị tiền tệ nội địa của Hoa Kỳ, nhưng lại được sử dụng rộng rãi trong giao dịch quốc tế và làm đồng tiền dự trữ toàn cầu.
- Tiền mã hóa: Như Bitcoin, Ethereum, USDT… ngày càng được công nhận như một dạng tài sản đầu tư, thanh toán và lưu trữ giá trị trong môi trường số hóa.
Thị trường ngoại hối là nơi diễn ra các giao dịch liên quan đến những thành phần trên. Đây là một thị trường có tính thanh khoản cao nhất thế giới, nơi các ngân hàng, tổ chức tài chính, doanh nghiệp và nhà đầu tư cá nhân tham gia để mua bán tiền tệ, phòng ngừa rủi ro, đầu tư và điều phối dòng tiền quốc tế.
Ngoại hối giữ vai trò nền tảng trong nền kinh tế toàn cầu, nó giúp các quốc gia thực hiện giao thương, duy trì cán cân thanh toán và đặc biệt là hỗ trợ các chính phủ ổn định tỷ giá thông qua việc sử dụng dự trữ ngoại hối. Đây là một công cụ chính sách tiền tệ vô cùng quan trọng trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động.
Ngoại tệ và ngoại hối với cách phân biệt đơn giản
Dưới đây là bảng so sánh ngoại hối và ngoại tệ về khái niệm, phạm vi, tính chất và một số đặc điểm khác để bạn có thể phân biệt 2 khái niệm này dễ dàng hơn:
| Tiêu chí | Ngoại tệ | Ngoại hối |
| Khái niệm | Đồng tiền của quốc gia khác so với quốc gia đang xét đến. | Tập hợp các phương tiện thanh toán và tài sản tài chính được sử dụng trong giao dịch quốc tế. |
| Phạm vi | Hạn chế, chỉ bao gồm tiền của quốc gia khác. | Rộng hơn, bao trùm cả ngoại tệ lẫn các công cụ tài chính quốc tế khác. |
| Thành phần | Tiền mặt của nước ngoài (tiền giấy, tiền xu). | Ngoại tệ, công cụ thanh toán (séc, hối phiếu…), chứng khoán (trái phiếu, cổ phiếu), vàng dự trữ… |
| Mục đích sử dụng | Giao dịch hàng hóa, dịch vụ, du lịch, thanh toán cá nhân. | Giao dịch tài chính quốc tế, đầu tư xuyên biên giới, quản lý dự trữ quốc gia. |
| Tính chất | Tài sản hữu hình hoặc ghi sổ trong tài khoản ngân hàng. | Bao gồm cả tài sản hữu hình và phi vật chất như công cụ tài chính và tài sản tài chính khác. |
| Ví dụ điển hình | JPY, GBP, USD, EUR,… | USD, EUR, trái phiếu, cổ phiếu, séc, hối phiếu, vàng dự trữ quốc gia,… |
Tóm lại, ngoại tệ chỉ là một phần của ngoại hối. Ngoại tệ đơn thuần là đồng tiền của quốc gia khác, phục vụ thanh toán cơ bản, trong khi ngoại hối có phạm vi rộng hơn, bao gồm nhiều loại tài sản tài chính quốc tế, dùng cho giao dịch, đầu tư và quản lý dự trữ quốc gia. Hiểu đúng sự khác biệt này giúp nhà giao dịch nhận diện rõ vai trò của từng khái niệm trong thị trường tài chính toàn cầu.
Ngoại hối và ngoại tệ có các tính chất khác nhau
Giao dịch ngoại tệ và ngoại hối khác nhau như thế nào?
Để phân biệt ngoại hối và ngoại tệ, đầu tiên bạn cần biết rõ về 2 khái niệm này. Dưới đây là những giải thích chi tiết bạn có thể tham khảo:
Khái niệm giao dịch ngoại tệ là gì?
Giao dịch ngoại tệ là quá trình chuyển đổi từ một đồng tiền này sang một đồng tiền khác, phục vụ cho nhiều mục đích như thanh toán, du lịch, du học hay tiết kiệm. Việc quy đổi này dựa trên tỷ giá hối đoái, đây là yếu tố quyết định giá trị tương quan giữa hai đồng tiền tại thời điểm giao dịch.
Khái niệm ngoại tệ luôn được quan tâm trên thị trường tiêu dùng
Các giao dịch ngoại tệ thường được thực hiện thông qua ngân hàng, các tổ chức tín dụng, dịch vụ đổi tiền chuyên nghiệp hoặc nền tảng tài chính trực tuyến. Tỷ giá có thể thay đổi liên tục do ảnh hưởng bởi cung cầu thị trường, chính sách tiền tệ, tình hình kinh tế và biến động chính trị quốc tế. Chính vì vậy, giá trị một đồng tiền có thể tăng hoặc giảm đáng kể trong thời gian ngắn, làm ảnh hưởng đến quyết định mua bán của người dùng.
Khái niệm giao dịch ngoại hối là gì?
Ngoại hối khác gì với ngoại tệ? Giao dịch ngoại hối (Forex trading) là hoạt động mua và bán các loại tiền tệ trong một hệ thống thị trường toàn cầu phi tập trung, được gọi là thị trường ngoại hối (Forex). Khác với giao dịch ngoại tệ thông thường mang tính tiêu dùng, giao dịch ngoại hối mang tính đầu cơ tài chính, với mục tiêu thu lợi nhuận từ sự biến động của tỷ giá.
Ngoại hối là khái niệm đang được quan tâm nhất hiện nay trên Forex
Thị trường ngoại hối là một trong những thị trường tài chính lớn và thanh khoản nhất thế giới, hoạt động suốt 24 giờ mỗi ngày, từ thứ Hai đến thứ Sáu. Thành phần tham gia rất đa dạng, từ ngân hàng trung ương, quỹ đầu tư, doanh nghiệp đa quốc gia đến nhà đầu tư cá nhân.
Trong một giao dịch ngoại hối, nhà giao dịch thường mua một đồng tiền (ví dụ USD) đồng thời bán một đồng khác (ví dụ EUR) để tạo thành một cặp tiền tệ. Lợi nhuận (hoặc thua lỗ) phát sinh từ sự chênh lệch giữa giá mua và giá bán của cặp tiền đó.
Hoạt động này được thực hiện thông qua các sàn giao dịch điện tử và hệ thống liên ngân hàng toàn cầu, với tính linh hoạt cao, khối lượng lớn và tốc độ giao dịch cực kỳ nhanh chóng.
Kết luận
Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã nắm rõ sự khác biệt giữa ngoại hối và ngoại tệ, hai khái niệm tưởng chừng như giống nhau nhưng mang ý nghĩa và vai trò rất khác biệt trong tài chính quốc tế. Việc hiểu đúng không chỉ giúp bạn giao dịch hiệu quả hơn, mà còn tạo nền tảng vững chắc để khai thác cơ hội đầu tư và kinh doanh toàn cầu. Hãy liên tục cập nhật kiến thức, bởi vì một nhà đầu tư thông thái luôn bắt đầu bằng sự hiểu biết. Chúc bạn thành công và vững bước trên hành trình đầu tư tài chính!
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.
Các bài viết liên quan
