Thao túng tiền tệ là gì? “Sóng ngầm” khuấy đảo thị trường Forex

Thị trường Forex vốn đã đầy rẫy những biến động khó lường, nhưng một yếu tố khác còn có thể gây ra những xáo trộn mạnh mẽ hơn, đó chính là currency manipulation hay thao túng tiền tệ. Đây là một chiến lược có thể ảnh hưởng sâu sắc đến tỷ giá hối đoái và tạo ra những biến động đáng kể trong giao dịch ngoại hối. Vậy chính xác thao túng tiền tệ là gì và nó tác động như thế nào đến thị trường Forex? Hãy cùng sanforex phân tích hiện tượng này và tìm ra cách bảo vệ tài sản đầu tư của bạn trước những biến động do chính sách tiền tệ gây ra nhé.

Thao túng tiền tệ là gì?

Thao túng tiền tệ là hành động cố ý can thiệp vào thị trường tiền tệ nhằm làm suy yếu giá trị đồng nội tệ so với các đồng tiền mạnh khác. Đặc biệt, các quốc gia thường nhắm đến việc giảm giá đồng tiền của mình so với đô la Mỹ cũng là đồng tiền dự trữ hàng đầu thế giới. Nói cách khác, đây là biện pháp mà chính phủ hoặc ngân hàng trung ương thực hiện nhằm tác động đến tỷ giá hối đoái với mục tiêu đạt được lợi thế về thương mại và kinh tế vĩ mô.

Thao túng tiền tệ là hành động can thiệp thị trường để làm suy yếu đồng nội tệ so với ngoại tệ

Mục đích của thao túng tiền tệ là gì?

Mục đích cốt lõi của currency manipulation là giúp một quốc gia giành ưu thế kinh tế so với các nền kinh tế khác. Cụ thể với các động cơ chính bao gồm:

• Gia tăng lợi thế xuất khẩu: Khi giá trị đồng nội tệ giảm, hàng hóa xuất khẩu của quốc gia đó sẽ trở nên rẻ hơn trên thị trường quốc tế, từ đó giúp tăng sức cạnh tranh và đẩy mạnh kim ngạch xuất khẩu. Đồng thời khi hàng nhập khẩu sẽ đắt hơn sẽ hạn chế dòng tiền chảy ra nước ngoài.
• Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế: Sự gia tăng xuất khẩu có thể kích thích hoạt động sản xuất nội địa tạo thêm việc làm và hỗ trợ tăng trưởng GDP.
• Ổn định kinh tế vĩ mô: Một số quốc gia can thiệp vào thị trường ngoại hối để ổn định tỷ giá hối đoái, kiểm soát lạm phát hoặc bảo vệ nền kinh tế khỏi những cú sốc tài chính bên ngoài.
• Giảm gánh nặng nợ công: Nếu một quốc gia có khoản nợ công lớn được định giá bằng đồng nội tệ, việc phá giá tiền tệ có thể làm giảm giá trị thực của nợ giúp giảm áp lực tài chính cho chính phủ.

Mục tiêu chính của currency manipulation là giúp một quốc gia có lợi thế kinh tế trước đối thủ

Mặc dù thao túng tiền tệ mang lại nhiều lợi ích cho quốc gia thực hiện, nhưng nó cũng có thể gây ra những hệ lụy tiêu cực như làm mất cân bằng thương mại toàn cầu, từ đó tạo ra mâu thuẫn kinh tế giữa các quốc gia và làm suy giảm lòng tin vào thị trường tài chính. Vì vậy, các trader và nhà đầu tư Forex cần theo dõi chặt chẽ chính sách tiền tệ của các quốc gia lớn để kịp thời điều chỉnh chiến lược giao dịch phù hợp.

Các phương thức thao túng tiền tệ phổ biến hiện nay trên thị trường

Trong thị trường ngoại hối, có nhiều cách mà các quốc gia có thể sử dụng để tác động đến tỷ giá đồng tiền của mình. Một số hình thức thao túng phổ biến bao gồm như sau:

Can thiệp trực tiếp vào thị trường forex

Đây là cách tác động trực tiếp và mạnh mẽ nhất đến tỷ giá hối đoái. Ngân hàng trung ương sẽ tham gia vào thị trường forex bằng cách thực hiện các giao dịch mua hoặc bán ngoại tệ với quy mô lớn nhằm điều chỉnh giá trị đồng nội tệ theo ý muốn.

Ví dụ:

Khi một quốc gia muốn làm suy yếu đồng tiền của mình để thúc đẩy xuất khẩu, ngân hàng trung ương sẽ thực hiện bán tháo nội tệ và mua vào ngoại tệ (ví dụ: USD). Điều này làm tăng nguồn cung nội tệ trên thị trường khiến giá trị của nó giảm xuống.

Ngược lại, nếu mục tiêu là hỗ trợ giá trị đồng tiền để kiểm soát lạm phát, ngân hàng trung ương sẽ mua vào nội tệ và bán ra ngoại tệ nhằm làm giảm nguồn cung nội tệ, từ đó giúp nó tăng giá trị.

Quy mô giao dịch trong các đợt can thiệp này thường rất lớn đủ sức để tạo ra biến động mạnh trên thị trường.

Chính sách tiền tệ

Dù không tác động trực tiếp lên tỷ giá, nhưng chính sách tiền tệ là một công cụ quan trọng giúp kiểm soát giá trị đồng tiền thông qua các điều chỉnh kinh tế vĩ mô. Một số công cụ phổ biến gồm:

• Hạ lãi suất: Khi lãi suất giảm, việc nắm giữ đồng tiền đó trở nên kém hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế, khiến cầu giảm và kéo theo sự mất giá của đồng tiền.
• Tăng lãi suất: Ngược lại, lãi suất cao hơn sẽ thu hút dòng vốn đầu tư, làm tăng nhu cầu đối với đồng tiền và đẩy giá trị của nó lên.

Chính sách nới lỏng định lượng (Quantitative Easing – QE)

Đây là chiến lược mà ngân hàng trung ương bơm thanh khoản vào nền kinh tế bằng cách mua vào các tài sản tài chính như trái phiếu chính phủ. Việc này làm tăng cung tiền khiến giá trị đồng nội tệ giảm xuống.

Chiến lược bơm thanh khoản bằng cách mua tài sản tài chính, làm tăng cung tiền và giảm giá nội tệ

Điều chỉnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc

Mức dự trữ bắt buộc là lượng tiền mà các ngân hàng thương mại phải giữ lại tại ngân hàng trung ương. Việc tăng dự trữ bắt buộc sẽ làm giảm lượng tiền lưu thông, khiến đồng nội tệ mạnh lên. Ngược lại, nếu giảm dự trữ bắt buộc, cung tiền tăng lên, kéo theo sự mất giá của đồng tiền.

Chính sách neo tỷ giá

Một số quốc gia lựa chọn cố định tỷ giá hối đoái của đồng tiền của mình với một đồng tiền mạnh khác, thường là USD hoặc một rổ tiền tệ.

Để duy trì tỷ giá cố định, ngân hàng trung ương buộc phải can thiệp thường xuyên vào thị trường ngoại hối bằng cách mua hoặc bán ngoại tệ nhằm giữ tỷ giá trong phạm vi mong muốn.

Ví dụ: Hồng Kông duy trì tỷ giá HKD theo USD trong một biên độ rất hẹp, đảm bảo sự ổn định cho đồng tiền của họ.

Hồng Kông giữ tỷ giá HKD neo vào USD trong biên độ hẹp, đảm bảo sự ổn định tiền tệ

Thao túng thông tin và tâm lý thị trường

Ngoài các biện pháp trực tiếp, một số quốc gia còn tác động đến thị trường forex bằng cách sử dụng thông tin và tâm lý giao dịch của nhà đầu tư.

Ví dụ, các tuyên bố về chính sách tiền tệ, triển vọng kinh tế hoặc các sự kiện chính trị có thể gây ra biến động mạnh trên thị trường. Nhà đầu tư thường phản ứng mạnh với những thông tin này, tạo ra những đợt sóng lớn trên tỷ giá hối đoái.

Các biện pháp khác

Bên cạnh những cách trên, một số quốc gia còn sử dụng các chiến lược sau để kiểm soát dòng tiền và tỷ giá:

• Kiểm soát vốn: Giới hạn dòng vốn ra/vào quốc gia để duy trì sự ổn định tỷ giá.
• Hạn chế giao dịch ngoại hối: Áp đặt các quy định hạn chế số lượng ngoại tệ mà cá nhân hoặc doanh nghiệp có thể mua/bán.

Việc đánh giá một quốc gia có đang thao túng tiền tệ hay không thường rất phức tạp, bởi mỗi chính sách có thể được biện minh dưới nhiều góc độ khác nhau. Tuy nhiên, các trader forex cần theo dõi sát những yếu tố này vì chúng có thể tạo ra những đợt biến động mạnh trên thị trường.

Tác động của thao túng tiền tệ đối với thị trường Forex

Thao túng tiền tệ có thể gây ra những ảnh hưởng sâu rộng đến thị trường Forex, đây là một thị trường vốn dĩ rất nhạy cảm trước các biến động kinh tế và chính trị. Dưới đây là một số tác động quan trọng mà nhà giao dịch cần lưu ý:

• Gia tăng biến động thị trường: Khi một chính phủ hoặc ngân hàng trung ương can thiệp vào tỷ giá hối đoái, thị trường có thể xuất hiện những biến động mạnh và khó lường. Điều này có thể mang lại cơ hội giao dịch hấp dẫn nhưng cũng đi kèm với rủi ro lớn, đặc biệt là đối với những chiến lược giao dịch ngắn hạn.
• Tác động đến thanh khoản: Nếu thao túng tiền tệ làm thay đổi tâm lý thị trường, các nhà giao dịch có thể hạn chế giao dịch hoặc tạm dừng giao dịch với một số cặp tiền tệ nhất định. Kết quả là thanh khoản có thể suy giảm, khiến spread giãn rộng và giao dịch trở nên khó khăn hơn.
• Gia tăng sự bất ổn: Việc thiếu minh bạch trong chính sách điều hành tiền tệ có thể tạo ra sự không chắc chắn, làm giảm khả năng dự đoán của các nhà đầu tư. Điều này có thể kích thích hoạt động đầu cơ, đẩy thị trường vào trạng thái biến động mạnh hơn.
• Gây xáo trộn chiến lược giao dịch: Những trader sử dụng phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản có thể gặp khó khăn khi thị trường chịu sự chi phối của các chính sách can thiệp. Trong một môi trường bị thao túng, các mô hình giá hoặc tín hiệu giao dịch có thể trở nên kém hiệu quả, buộc trader phải điều chỉnh chiến lược của mình.
• Thay đổi dòng vốn toàn cầu: Khi một quốc gia điều chỉnh tỷ giá để hỗ trợ xuất khẩu hoặc cân bằng kinh tế nội địa, dòng vốn đầu tư quốc tế có thể bị dịch chuyển. Điều này tác động đến cung cầu ngoại hối và có thể làm thay đổi xu hướng dài hạn của một số cặp tiền tệ.
• Rủi ro về trượt giá: Biến động mạnh do sự can thiệp tiền tệ có thể dẫn đến tình trạng giá di chuyển nhanh, gây ra trượt giá khi khớp lệnh. Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến các trader giao dịch với khối lượng lớn hoặc sử dụng đòn bẩy cao.

Biến động mạnh do can thiệp tiền tệ có thể khiến giá di chuyển nhanh, dễ gây trượt giá

Tóm lại, thao túng tiền tệ có thể tạo ra môi trường giao dịch đầy thách thức, đồng thời mang lại cả cơ hội lẫn rủi ro. Để đối phó với điều này, trader cần theo dõi sát các chính sách tiền tệ, linh hoạt điều chỉnh chiến lược và quản lý rủi ro chặt chẽ nhằm bảo vệ vốn giao dịch.

Chiến lược đối phó với thao túng tiền tệ dành cho trader Forex

Thao túng tiền tệ có thể gây ra những biến động bất thường trên thị trường Forex, khiến trader gặp khó khăn trong việc dự đoán xu hướng giá. Tuy nhiên, nếu áp dụng các chiến lược phù hợp, bạn có thể hạn chế rủi ro và tận dụng cơ hội giao dịch hiệu quả.

Dưới đây là một số phương pháp giúp trader ứng phó với tác động của thao túng tiền tệ:

Theo dõi tin tức kinh tế và chính sách tiền tệ

Các nhà đầu tư nên thường xuyên theo dõi các tin tức tài chính, chính trị và đặc biệt là các thông báo từ ngân hàng trung ương, báo cáo kinh tế của các quốc gia có ảnh hưởng lớn đến thị trường. Những sự kiện như quyết định lãi suất, dữ liệu việc làm hoặc căng thẳng địa chính trị có thể tác động mạnh đến tỷ giá hối đoái.

Ngoài ra thì không chỉ tiếp nhận thông tin mà trader còn phải đánh giá mức độ ảnh hưởng của nó đến thị trường Forex. Cần hiểu rõ cách mà các cơ quan quản lý tiền tệ điều chỉnh chính sách và can thiệp vào tỷ giá.

Kết hợp phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản

Việc kết hợp 2 loại phân tích này đem lại rất nhiều lợi, đặc biệt là đối với các trader mới tham gia thị trường forex:

• Phân tích kỹ thuật: Sử dụng các công cụ như đường xu hướng, vùng hỗ trợ/kháng cự và các chỉ báo như RSI, MACD, Bollinger Bands để nhận diện tín hiệu giao dịch. Kết hợp nhiều phương pháp để tăng độ chính xác trong nhận định.
• Phân tích cơ bản: Đánh giá các yếu tố kinh tế vĩ mô như tốc độ tăng trưởng GDP, mức lạm phát, chính sách lãi suất, cán cân thương mại… để xác định xu hướng dài hạn của các cặp tiền tệ.

Kết hợp hai loại phân tích giúp trader tối ưu chiến lược và tăng cơ hội thành công

Quản lý rủi ro hiệu quả

Một vài chiến lược trader đáng cân nhắc để quản trị rủi ro có thể kể đến là:

• Đặt stop-loss hợp lý: Luôn sử dụng lệnh dừng lỗ để kiểm soát mức thua lỗ tối đa trong trường hợp thị trường biến động mạnh ngoài dự đoán.
• Sử dụng đòn bẩy một cách thận trọng: Đòn bẩy giúp tối ưu hóa lợi nhuận nhưng cũng làm tăng rủi ro. Hãy điều chỉnh mức đòn bẩy phù hợp với chiến lược giao dịch và khả năng chịu rủi ro của bạn.
• Đa dạng hóa danh mục giao dịch: Không nên chỉ tập trung vào một cặp tiền tệ mà nên mở rộng sang nhiều tài sản khác để giảm thiểu rủi ro khi thị trường biến động bất thường.

Lựa chọn sàn giao dịch đáng tin cậy

Các nhà giao dịch nên chọn những sàn được cấp phép và chịu sự quản lý của các cơ quan tài chính lớn như FCA, ASIC hoặc CySEC để đảm bảo tính minh bạch và an toàn cho tài khoản giao dịch.

Ngoài ra, hãy đánh giá tính thanh khoản và tốc độ khớp lệnh, nên ưu tiên các sàn có spread thấp, độ trễ thấp và tính thanh khoản cao để hạn chế trượt giá khi giao dịch.

CySEC là một trong những giấy phép hoạt động uy tín trong lĩnh vực ngoại hối

Kiểm soát tâm lý giao dịch

Tránh bị cuốn theo cảm xúc khi thị trường biến động mạnh để giữ vững kỷ luật. Trader hãy luôn tuân thủ kế hoạch giao dịch và nguyên tắc quản lý vốn đã đề ra.

Bởi vì việc liên tục mở lệnh khi thị trường chưa có tín hiệu rõ ràng có thể dẫn đến tổn thất lớn. Cho nên, trader hãy biết khi nào nên đứng ngoài quan sát thay vì giao dịch theo cảm tính.

Bằng cách áp dụng những chiến lược trên, trader có thể chủ động hơn trong việc đối phó với các biến động do thao túng tiền tệ gây ra, đồng thời tối ưu hóa cơ hội giao dịch trên thị trường Forex.

Quy định quốc tế trong việc hạn chế thao túng tiền tệ

Trên phạm vi quốc tế, các tổ chức tài chính và thương mại lớn như IMF (Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế) và WTO (Tổ Chức Thương Mại Thế Giới) đều có những quy định nhằm kiểm soát hành vi thao túng tiền tệ.

IMF đưa ra các quy tắc nhằm ngăn chặn việc can thiệp bất hợp lý vào tỷ giá hối đoái, đồng thời yêu cầu các quốc gia thành viên tuân thủ các nguyên tắc về minh bạch và ổn định tài chính. Trong khi đó, WTO cũng có những quy định về thương mại công bằng, trong đó bao gồm cả vấn đề chính sách tiền tệ, nhằm đảm bảo sự cạnh tranh lành mạnh giữa các quốc gia.

Kết luận

Thao túng tiền tệ là gì? Nhìn chung, thao túng tiền tệ là một yếu tố tác động mạnh mẽ không chỉ đến thị trường Forex mà còn đến nền kinh tế toàn cầu. Để bảo vệ tài khoản giao dịch trước những biến động khó đoán, trader cần hiểu rõ bản chất, các hình thức can thiệp tiền tệ và cách chúng ảnh hưởng đến tỷ giá. Việc không ngừng cập nhật kiến thức, xây dựng chiến lược giao dịch linh hoạt và áp dụng các nguyên tắc quản lý rủi ro hiệu quả sẽ giúp bạn vững vàng trước những biến động của thị trường.

Trang Thái Hùng

Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.