Front Running là gì? Làm sao để nhận biết giao dịch chạy trước?

Front running là hành vi thực hiện giao dịch trước khi thông tin về các lệnh lớn chưa được công khai. Những người thực hiện giao dịch này lợi dụng thông tin nội bộ để đặt lệnh trước, nhằm thu lợi cá nhân và gây thiệt hại cho các nhà đầu tư khác. Đây là một hình thức thao túng thị trường, vi phạm các nguyên tắc công bằng và minh bạch trong giao dịch tài chính. Vậy front running là gì? Trong bài viết này, sanforex sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn sâu sắc hơn về hiện tượng này và chia sẻ cách thức phòng tránh các rủi ro có thể phát sinh từ nó.

Front Running là gì?

Trong thị trường tài chính, front running là một chiến thuật giao dịch không minh bạch, thường thấy trong các giao dịch chứng khoán khi một cá nhân hoặc tổ chức lợi dụng thông tin chưa công khai để thực hiện các lệnh giao dịch của mình trước khi một lệnh giao dịch lớn khác được thực hiện. Hành động này giúp họ có được lợi thế tài chính không công bằng và bị coi là vi phạm pháp luật, đặc biệt là luật chống giao dịch nội gián.

Không chỉ xuất hiện trong lĩnh vực chứng khoán hay DeFi, front running còn xuất hiện trong hệ sinh thái NFT. Một số cá nhân sở hữu thông tin chưa được công khai về các bộ sưu tập NFT sắp được phát hành có thể tận dụng lợi thế này để mua các tài sản đó trước khi chúng được công khai và sau đó bán lại với giá cao hơn. Điều này gây thiệt hại cho các nhà đầu tư khác và làm giảm tính minh bạch trong giao dịch.

Front Running không chỉ xuất hiện trong chứng khoán hay DeFi mà còn có mặt trên thị trường NFT

Cơ chế hoạt động của hình thức giao dịch chạy trước (Front-run)

Cách thức vận hành của chiến thuật Front Running có thể được mô tả qua các bước như sau:

• Phát hiện giao dịch mục tiêu: Bot giám sát mempool để tìm kiếm các giao dịch có khả năng bị ảnh hưởng bởi front-running. Những giao dịch này thường có đặc điểm là có mức slippage cao hoặc tác động đáng kể đến giá trị thị trường của tài sản.
• Đặt lệnh mua trước: Khi bot nhận diện được giao dịch có tiềm năng bị front-run, nó lập tức thực hiện lệnh mua với khối lượng hợp lý trước giao dịch gốc nhằm đảm bảo giá tài sản chưa thay đổi nhiều trước khi lệnh của người dùng được thực hiện.
• Thoát khỏi vị thế để chốt lời: Sau khi giao dịch của người dùng được thực hiện, bot nhanh chóng bán ra lượng token đã mua trước đó và thu lợi từ sự tăng giá mà chính lệnh của người dùng đã tạo ra. Khoản chênh lệch giữa giá mua vào và bán ra chính là lợi nhuận mà bot thu được từ chiến lược front-running.

Cách hoạt động này giúp bot tận dụng chênh lệch giá để đạt lợi nhuận mà không rủi ro đáng kể

Cơ chế này giúp bot tận dụng sự chênh lệch giá giữa giao dịch của người dùng và phản ứng của thị trường, từ đó đạt được lợi nhuận mà không phải chịu rủi ro đáng kể.

Các kiểu thức front-running trong thị trường tài chính hiện nay

Hiện nay, có nhiều hình thức front-running khác nhau. Dưới đây là một số kiểu phổ biến mà các nhà giao dịch cần đặc biệt quan tâm:

• Front-running cơ bản: Đây là hình thức đơn giản nhất, trong đó nhà giao dịch thực hiện lệnh dựa trên thông tin về cơ hội có thể mang lại lợi nhuận trước khi thị trường kịp phản ứng.
• Displacement attack: Đây là kiểu tấn công front-running trong đó miner thay thế giao dịch của người dùng bằng giao dịch của chính họ hoặc bot nhằm chiếm ưu thế, khiến giao dịch ban đầu bị trì hoãn hoặc không thể thực hiện và làm giảm hiệu quả.
• Insertion attack (sandwich attack): Hình thức này bao gồm việc kẻ tấn công chèn 2 giao dịch vào trước và sau giao dịch mục tiêu. Mục đích là điều chỉnh giá trị tài sản nhằm thu lợi từ sự chênh lệch mà không cần nắm giữ tài sản. Giao dịch mục tiêu thường chịu mức trượt giá cao hơn sau khi bị tấn công theo cách này.
• Suppression attack: Trong tình huống này, miner cố tình trì hoãn các giao dịch có tiềm năng mang lại lợi nhuận nhưng có mức trượt giá thấp. Để giao dịch diễn ra nhanh chóng, người dùng phải chấp nhận tăng mức trượt giá từ đó miner có thể thu lợi.

Sandwich attack là một trong những biến thể phổ biến của chiến lược front-running

Front-running bot là gì?

Front-running bot là một dạng thuật toán giao dịch tự động được lập trình để tận dụng lợi nhuận từ các giao dịch đang chờ xử lý trong blockchain. Các bot này hoạt động bằng cách theo dõi mempool là nơi lưu trữ các giao dịch chưa được xác nhận nhằm phát hiện những lệnh có khả năng làm thay đổi giá trị tài sản. Sau đó, bot sẽ tiến hành đặt lệnh giao dịch của mình với mức phí gas cao hơn để được ưu tiên xử lý trước các giao dịch khác, từ đó khai thác sự biến động giá để thu lợi nhuận.

Tổng quan về front-running bot trong thị trường hiện nay

Trên các blockchain, mọi giao dịch đều phải trải qua mempool trước khi được xác nhận và đưa vào blockchain. Đây là khu vực lưu trữ tạm thời các giao dịch đang chờ xử lý. Các front-running bot liên tục giám sát mempool để phát hiện các giao dịch có thể mang lại lợi nhuận.

Với khả năng xử lý dữ liệu cực kỳ nhanh chóng có khi chỉ trong vài mili giây, các bot này có thể ngay lập tức phân tích thông tin giao dịch, tính toán khối lượng giao dịch tối ưu và thực hiện lệnh với mức ưu tiên cao hơn vượt lên trước các giao dịch khác.

Một trong những chiến lược phổ biến mà các front-running bot sử dụng là khai thác giao dịch bổ sung thanh khoản vào nhóm AMM (Automated Market Maker). Khi phát hiện một giao dịch nạp thêm thanh khoản sắp được thực hiện, bot sẽ tiến hành đặt lệnh mua ngay trước đó và sẵn sàng trả phí gas cao hơn để được ưu tiên xác nhận trong cùng một khối. Sau khi thanh khoản trong nhóm AMM tăng và giá biến động, bot sẽ thực hiện lệnh bán để thu lợi nhuận từ sự chênh lệch giá.

Front-running bot thường lợi dụng việc thêm thanh khoản vào các nhóm AMM để thu lợi nhuận từ các giao dịch

Các bot này không ngừng theo dõi các yếu tố như độ slippage, khối lượng giao dịch và phí gas để điều chỉnh chiến lược giao dịch sao cho tối ưu hóa lợi nhuận, từ việc tận dụng các giao dịch của các nhà đầu tư khác trên thị trường.

Minh hoạ về Front-running bot

Ví dụ trong cặp giao dịch USDC-SAK3, ta phát hiện giữa một giao dịch mua 1 SAK3 có 2 giao dịch khác (mua và bán) với khối lượng xấp xỉ 0.4x SAK3, tất cả đều xuất phát từ cùng một địa chỉ. Đây là dấu hiệu rõ ràng của việc một bot front-running đã can thiệp để tận dụng cơ hội kiếm lời từ giao dịch của người dùng.

Khi phân tích các giao dịch qua txs hash, ta thấy bot đã kiếm được hơn $1,500 lợi nhuận chỉ bằng cách mua 0.4x SAK3 với giá $7,473 và bán lại ngay lập tức ở mức $9,013.

Tại sao Ethereum lại là một nền tảng lý tưởng cho việc triển khai bot front-run?

Ethereum được coi là một môi trường thuận lợi cho chiến lược front-running nhờ vào những yếu tố sau:

• Tính minh bạch của hệ thống: Trước khi giao dịch được xác nhận, thông tin về chúng sẽ xuất hiện trong mempool cho phép các bot dễ dàng theo dõi và chuẩn bị hành động.
• Khả năng điều chỉnh thứ tự giao dịch: Các bot có thể trả phí gas cao hơn để đảm bảo lệnh của mình được xử lý trước các giao dịch mục tiêu. Bên cạnh đó, miners cũng có thể tận dụng quyền điều chỉnh thứ tự giao dịch để tối ưu hóa lợi nhuận của mình.
• Khối lượng giao dịch lớn: Với tần suất giao dịch cao và giá trị giao dịch lớn, Ethereum tạo ra rất nhiều cơ hội cho các bot front-run.
• Thanh khoản không đồng đều: Những pool thanh khoản hạn chế khiến giá trị giao dịch dễ bị biến động mạnh, tạo cơ hội để các bot khai thác các sự chênh lệch giá.
• Hệ sinh thái mở: Ethereum cho phép bất kỳ ai có thể phát triển hoặc mua bot front-running để thực hiện chiến lược này.
• Tác động đến phí giao dịch: Cuộc cạnh tranh giữa các bot để thực hiện front-run làm tăng phí gas, đồng thời tạo ra nguồn thu đáng kể cho miners.

Chính vì những yếu tố này mà tổng giá trị MEV (Maximum Extractable Value) trên Ethereum liên tục tăng, phản ánh tiềm năng sinh lợi lớn từ các bot front-running.

Tại sao Front-running Bot lại phổ biến trong Crypto?

Khả năng thực hiện giao dịch trước khi giao dịch đó được xác nhận là yếu tố quan trọng trong chiến lược giao dịch chạy trước. Vậy điều khiến chiến thuật này trở nên phổ biến trong thị trường crypto là gì?

Nguyên nhân chính nằm ở cách thức hoạt động các blockchain. Khi một giao dịch được gửi lên mạng lưới, nó sẽ tạm thời nằm trong mempool. Đây là nơi mà các miners và bots có thể quét dữ liệu để tìm kiếm các giao dịch tiềm năng và thực hiện chiến lược front-run (giao dịch X).

Front-running trong thị trường Crypto: Phân tích để giảm thiểu rủi ro

Đối với Etherium, một đặc điểm quan trọng là miners có quyền quyết định thứ tự xử lý các giao dịch. Để tối ưu hóa lợi nhuận, họ thường ưu tiên các giao dịch có phí gas cao hơn, dẫn đến sự xuất hiện của MEV. Khi bot phát hiện giao dịch X trong mempool, chúng có thể thực hiện chiến lược như sau:

• Đặt lệnh mua với mức phí gas cao hơn một chút so với giao dịch X để lệnh của bot được xử lý trước.
• Sau đó, đặt lệnh bán với phí gas thấp hơn X một chút để thoát vị thế ngay khi giao dịch X được thực hiện.
• Lợi dụng sự chênh lệch giá tạo ra từ giao dịch X để kiếm lợi nhuận.

Chiến lược này được gọi là sandwich attack, một trong những hình thức front-running phổ biến và được thực hiện khá rộng rãi trong môi trường crypto.

Hành vi front-running có bị coi là vi phạm pháp luật hay không?

Yếu tố pháp luật của giao dịch chạy trước phụ thuộc vào loại thị trường mà hành vi này xảy ra. Trong các thị trường chứng khoán truyền thống, front-running thường bị xem là bất hợp pháp vì nó liên quan đến việc sử dụng thông tin chưa được công khai để kiếm lợi, điều này vi phạm các nguyên tắc về giao dịch công bằng. Các cơ quan quản lý như SEC (Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ) hay FCA (Cơ quan Quản lý Tài chính Anh) có các quy định nghiêm ngặt và hình phạt đối với hành vi này.

Quy định pháp lý về front-running trong các thị trường tài chính hiện nay

Tuy nhiên trong thị trường tiền mã hóa, front-running không được xem là vi phạm pháp luật theo nghĩa truyền thống. Do cơ chế hoạt động của blockchain được xây dựng trên nền tảng công khai và minh bạch, mọi giao dịch đều có thể được theo dõi trên sổ cái phân tán và không có những rào cản pháp lý cấm việc tận dụng thông tin công khai để thực hiện lệnh trước.

Hiện tại, chưa có một hệ thống pháp lý thống nhất trên toàn cầu để điều chỉnh hành vi này. Một số quốc gia hoặc khu vực đang xem xét các biện pháp để điều chỉnh front-running trong không gian tiền mã hóa, đặc biệt là trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX), nhưng vẫn chưa có quy định nào rõ ràng và toàn diện để ngăn chặn hành vi này.

Tuy nhiên, nếu front-running xảy ra trên các sàn giao dịch tập trung (CEX), nơi có thể kiểm soát thứ tự khớp lệnh thì một số cơ quan quản lý có thể coi đây là hành vi thao túng thị trường và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp.

Trong tương lai, khi các quy định pháp lý liên quan đến tiền mã hóa được hoàn thiện hơn, front-running có thể sẽ phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn, đặc biệt nếu nó gây ảnh hưởng tiêu cực đến tính công bằng của thị trường.

Làm thế nào để nhận biết hành vi front-running trên thị trường?

Các trader có thể phát hiện front-running bằng cách phân tích dữ liệu giao dịch trên blockchain bao gồm lịch sử hoạt động của ví, các giao dịch mua/bán NFT cũng như những luồng tiền bất thường.

Bên cạnh việc theo dõi dữ liệu on-chain, nhà phân tích cũng cần quan sát các lệnh giao dịch xuất hiện ngay trước khi một giao dịch lớn được thực hiện trên cùng nền tảng. Điều này giúp xác định các dấu hiệu tiềm ẩn của chiến thuật front run, từ đó đưa ra biện pháp kiểm soát rủi ro hiệu quả.

Cách hạn chế Front-Running trong giao dịch

Front-running là một vấn đề nan giải trong blockchain gây thiệt hại đáng kể cho các trader. Để giảm rủi ro, cả nhà giao dịch và các nền tảng có thể triển khai một số biện pháp như sau:

Giải pháp cho nhà giao dịch

Trader có thể áp dụng một số chiến lược để hạn chế nguy cơ bị front-run:

• Chia nhỏ lệnh giao dịch: Việc phân tách giao dịch thành nhiều phần nhỏ giúp giảm sự thu hút đối với bot front-running, khiến lợi nhuận mà bot có thể khai thác giảm đáng kể.
• Giới hạn mức trượt giá (Slippage Tolerance): Thiết lập mức trượt giá thấp sẽ hạn chế khả năng bot tận dụng biến động giá để thao túng giao dịch. Dù có thể khiến giao dịch mất nhiều thời gian hơn, nhưng đây là cách quan trọng để bảo vệ tài sản khỏi sự can thiệp của bot.

Giải pháp tổng thể cho MEV trong hệ sinh thái blockchain

Front-run ngày càng phổ biến trong thị trường crypto, đặc biệt khi các thợ đào hoặc bot giao dịch lợi dụng quyền kiểm soát thứ tự xử lý giao dịch để trục lợi. Dù chưa thể triệt tiêu hoàn toàn giá trị khai thác tối đa (MEV), cộng đồng blockchain vẫn đang nghiên cứu và triển khai nhiều giải pháp nhằm giảm tác động tiêu cực của nó lên nhà giao dịch như sử dụng các giao thức bảo vệ giao dịch hay cải thiện cơ chế xử lý lệnh trên mạng lưới.

Giải pháp dành cho nhà phát triển

Các nhà phát triển có thể áp dụng 3 hướng tiếp cận chính để giảm thiểu ảnh hưởng của MEV và hạn chế tình trạng front-running:

• Tái thiết kế kiến trúc blockchain: Điều chỉnh cách thức hoạt động của mạng lưới để hạn chế quyền kiểm soát thứ tự giao dịch của thợ đào. Đồng thời, tối ưu hóa cơ chế sắp xếp giao dịch nhằm giảm cơ hội trục lợi từ MEV.
• Tăng cường bảo mật giao dịch: Triển khai các giải pháp bảo mật giúp che giấu dữ liệu quan trọng, khiến bot MEV khó có thể khai thác thông tin để thực hiện các chiến lược tấn công.
• Tích hợp cơ chế phòng vệ vào ứng dụng phi tập trung: Các nền tảng DeFi có thể triển khai các công cụ bảo vệ chống front-running ngay trong smart contract, giúp người dùng hạn chế rủi ro bị thao túng bởi MEV.

Những giải pháp này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của MEV mà còn góp phần xây dựng một môi trường giao dịch công bằng và minh bạch hơn cho người dùng blockchain.

Các dự án giúp hạn chế front-running trong thị trường hiện nay

Front-running là một vấn đề nhức nhối trong không gian DeFi, nhưng nhiều dự án đã phát triển các cơ chế đặc thù nhằm giảm thiểu rủi ro và bảo vệ người dùng. Dưới đây là một số giải pháp tiêu biểu:

KeeperDAO

KeeperDAO đã triển khai Hiding Book, một mempool ẩn giúp xử lý giao dịch mà không bị bot theo dõi. Ngoài việc bảo vệ khỏi front-running, nền tảng này còn cho phép giao dịch miễn phí gas và hạn chế trượt giá. Keeper bot sẽ khai thác giá trị MEV thông qua arbitrage và thanh lý tài sản, sau đó chia sẻ lợi nhuận cho người dùng dưới dạng token ROOK.

KeeperDAO ra mắt Hiding Book giúp giao dịch an toàn, miễn phí gas và hạn chế trượt giá

SecretSwap

Là một sàn giao dịch phi tập trung (AMM) trên Secret Network, SecretSwap sử dụng hợp đồng thông minh SNIP-20 để mã hóa dữ liệu giao dịch. Điều này giúp các lệnh swap được bảo mật hoàn toàn, ngăn chặn bot MEV lợi dụng thông tin từ mempool để thực hiện front-running.

TaiChi Network

Được phát triển bởi SparkPool, TaiChi Network cung cấp dịch vụ giao dịch ẩn danh giúp lệnh chỉ hiển thị trong nội bộ SparkPool thay vì công khai trên mempool. Điều này hạn chế khả năng bị bot MEV theo dõi và khai thác.

Archer DAO

Archer DAO triển khai Archer Swap, một nền tảng giao dịch phi tập trung tích hợp Archer Relay. Giải pháp này cho phép người dùng gửi lệnh trực tiếp đến thợ đào và Flashbots MEV-Geth bỏ qua mempool, từ đó giảm nguy cơ front-running, hạn chế trượt giá và tối ưu phí giao dịch.

Alchemist (mistX.io)

Alchemist sử dụng Flashbots để hỗ trợ giao dịch theo cơ chế Transaction Bundle. Nhờ đó, người dùng có thể giao dịch mà không mất phí gas và được quyền hủy lệnh mà không chịu tổn thất.

Alchemist dùng Flashbots để giao dịch không phí gas và cho phép hủy lệnh không tổn thất

1Inch

Nhằm chống lại sandwich attack, 1Inch triển khai cơ chế Virtual Rates giúp giá trị quy đổi của token không bị thay đổi ngay lập tức khi giao dịch lớn xảy ra. Cơ chế này áp dụng một thời gian chờ (decay period) từ 1 đến 5 phút, giảm thiểu khả năng bị bot thao túng giá.

Front running là vấn đề khó tránh khỏi trong thị trường tài chính hiện nay, đặc biệt khi DeFi ngày càng phát triển. Các cuộc tấn công MEV ngày càng tinh vi gây ảnh hưởng đến trải nghiệm giao dịch. Việc tìm hiểu và sử dụng các giải pháp bảo vệ là điều quan trọng giúp nhà đầu tư giao dịch an toàn hơn. Hy vọng bài viết này giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về front-running là gì cũng như cách giảm thiểu rủi ro từ front-running.

Trang Thái Hùng

Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.